Rozmowa kwalifikacyjna – przygotowanie
Rozmowa kwalifikacyjna jest niezwykle ważna w staraniach o pracę. Od rozmowy kwalifikacyjnej zależy to, czy zdobędziesz wymarzone stanowisko oraz na jakich warunkach będziesz pracować. Podczas interview pracodawca chce się przekonać, czy kandydat rzeczywiście nadaje się na podjęcie konkretnej posady i czy wpasuje się w zespół, z którym ma współpracować.
Przede wszystkim pamiętaj, by być sobą i niczego nie udawać. Sztuczne pozy łatwo zdemaskować. O niespójności wypowiedzi może świadczyć mowa ciała.
Staraj się opanować stres. Zdenerwowanie przed rozmową kwalifikacyjną to naturalna sprawa, zwłaszcza jeśli jest to pierwsza rozmowa kwalifikacyjna w twoim życiu i nie masz w tym względzie żadnego doświadczenia. Dbaj jednak o to, by stres nie wymknął ci się spod kontroli i nie paraliżował cię.
Pracodawca szuka pracowników, którzy potrafią radzić sobie w stresowych sytuacjach. Bądź pewny siebie, wypowiadaj się śmiało i kulturalnie. To robi dobre wrażenie.
Interview to kulminacyjny punkt rekrutacji, do którego należy się bardzo dokładnie przygotować.
- Twój wizerunek.
Pierwsze wrażenie – rozmowa kwalifikacyjna jest sytuacją, w której istotną rolę odgrywa pierwsze wrażenie. Pracodawca ocenia kandydata od pierwszej chwili kontaktu.
Wizerunek – na odbiór Twojej osoby składa się to, jak wyglądasz, jak jesteś ubrany, jak się witasz i jak nawiązujesz pierwszy kontakt, czy patrzysz w oczy, zwracając się do kogoś, i jak gestykulujesz w trakcie rozmowy.
Ubiór – świadczy o Twojej kulturze osobistej, a także w pewnym sensie o umiejętnościach dokonywania właściwego wyboru. Chodzi o wyczucie i dopasowanie do charakteru firmy i stanowiska (np. starając się o pracę banku czy w biurze stosowna będzie garsonka, żakiet, marynarka, garnitur, formalne, czyste obuwie). Ubiór powinien być schludny, raczej oficjalny, w neutralnych kolorach, a także staranny, czysty, niewyzywający. Nie zapomnij o odpowiedniej i zadbanej fryzurze. W przypadku Pań – o wyważonym makijażu i delikatnej biżuterii.
Przywitanie – zrób to w sposób sympatyczny, swobodny, profesjonalny. Uścisk dłoni powinien być mocny i zdecydowany (ale bez „miażdżenia” dłoni). Skutecznym sygnałem wyrażającym sympatię jest uśmiech – najprostszy sposób komunikowania naszej gotowości do nawiązania sympatycznego kontaktu.
- Zebranie informacji o firmie.
Zapoznaj się z firmą potencjalnego pracodawcy – postaraj się zdobyć przynajmniej podstawowe informacje o firmie (wielkość, rodzaj działalności, oferowane produkty lub usługi itp.). Dzięki temu zdobędziesz uznanie potencjalnego pracodawcy i będziesz mógł/mogła zadać trafniejsze, bardziej konkretne pytania dotyczące firmy, pracy i stanowiska.
- Zebranie informacji o stanowisku.
By uzyskać informacje o stanowisku, czasem wystarczy przeczytać dobrze sformułowane ogłoszenie o pracę. By uzupełnić dodatkowo tę wiedzę, warto przejrzeć konkurencyjne ogłoszenia oraz opis typowego stanowiska pracy w danej branży. O ile praca, o którą się staramy nie jest wysoce specjalistyczna, stosunkowo łatwo powinniśmy zebrać niezbędne informacje, które pozwolą nam lepiej orientować się w danym temacie.
Taka orientacja na pewno zrobi dobre wrażenie na osobie, z którą będziemy rozmawiali. Jeśli znamy stanowisko, umiemy o nim mówić, zdajemy sobie sprawę, co jest w danej pracy najważniejsze z pewnością uda nam się bardziej przekonująco przedstawić swoją kandydaturę.
- Zebranie i zestawienie najważniejszych informacji o swojej osobie.
Przeanalizuj dokładnie swoją drogę zawodową – przypomnij sobie szczegóły dotyczące poszczególnych miejsc pracy, tj. komu podlegałeś/łaś, jaka była struktura organizacyjna tych firm, zakres Twoich obowiązków, najważniejsze zadania, kim zarządzałeś, bądź jakiej wielkości budżetami dysponowałeś. Pomyśl o tym, czego nauczyłeś/łaś się w poprzednich firmach, co było w tej pracy najtrudniejsze itp. Pochwal się sukcesami, ale bądź też przygotowany/a na pytanie o ewentualne błędy i porażki. Pamiętaj, że nie ma ludzi nieomylnych, a my sami uczymy się na własnych błędach. Ważne, żebyś umiał/a podkreślić wyniesioną z tych błędów naukę oraz sposoby ich naprawiania. Swoje słowa zawsze potwierdzaj konkretnymi przykładami, sytuacjami, cyframi. Zwiększa to wiarygodności sprawia, że rozmowa staje się bardziej konkretna.
- Przygotuj uzasadnienie chęci zmiany pracy – odnosi się to również do wcześniejszych zmian pracy.
Argumenty powinny być jasne i zrozumiałe. Jeśli straciłeś/łaś pracę np. w wyniku restrukturyzacji firmy – powiedz to otwarcie. Ale unikaj mówienia źle o poprzednich pracodawcach, nawet jeśli takimi byli. Przygotuj też argumenty uzasadniające chęć podjęcia pracy w firmie, do której aplikujesz.
Rozmowa kwalifikacyjna – przebieg.
Rozmowa kwalifikacyjna pozwala nie tylko poznać osobiście kandydata na dane stanowisko, ale też sprawdzić jego oczekiwania wobec pracy. Nie tylko co do wysokości wynagrodzenia, ale i preferowanego sposobu organizacji obowiązków czy zawodowych planów na przyszłość.
Jeśli chcesz zrobić dobre wrażenie na pracodawcy, powinieneś odpowiedzieć na wszystkie jego pytania. Przeważnie rozmowa o pracę ma określony przebieg – najpierw pracodawca zapyta o przeszłość, np. o wykształcenie lub doświadczenie zawodowe, a następnie o plany związane z pracą i oczekiwania odnośnie oferowanego stanowiska.
Ponadto, w zależności od rodzaju stanowiska, branży, firmy i upodobań osoby przeprowadzającej rozmowę kwalifikacyjną, mogą się pojawić pytania dodatkowe. Najczęściej dotyczą one zainteresowań kandydata. W ten sposób pytający próbuje rozładować napiętą atmosferę i pokonać stres u osoby ubiegającej się o dane stanowisko.
Zdarza się, że pracodawca wykorzystuje spotkanie z kandydatem o pracę jako okazję do sprawdzenia, jak ten radzi sobie w trudnej sytuacji. Osoba rekrutująca może np. przeprowadzać rozmowę natarczywym, a nawet niegrzecznym tonem, okazywać zniecierpliwienie, ponaglać kandydata, czy opuścić salę bez słowa i wrócić za jakiś czas nie podając powodu wyjścia, a wszystko po to, by sprawdzić, jak rekrutowany zareaguje, jak się zachowa, czy da się onieśmielić, czy raczej zachowa trzeźwą ocenę sytuacji.
Rozmowa kwalifikacyjna – sprawdzian kreatywności.
Niektóre zabiegi stosowane podczas rozmowy kwalifikacyjnej są naprawdę zabawne. Zdarza się, że kandydat proszony jest o odtworzenie dźwięku dzwonka w swoim telefonie – jest to wskazówka dotycząca charakteru osoby. Z kolei naśladowanie wybranego zwierzęcia ma na celu pokazanie jak bardzo kandydat jest kreatywny i ocenę szybkości jego reakcji. Triki te są jednak tylko dodatkami do rozmowy kwalifikacyjnej – mogą pomóc podjąć decyzję, ale nie mają zasadniczego na nią wpływu.
Ważny element rozmowy kwalifikacyjnej to część, w której kandydat może zadawać pytania. Umiejętność zadawania pytań jest ceniona przez pracodawców.
Pytanie typu: „Czym właściwie zajmuje się firma?” doszczętnie kompromituje kandydata. Pytania powinny dotyczyć specyfiki pracy czy możliwych ścieżek kariery. Chodzi nie tylko o zdobycie informacji o firmie, ale też o udowodnienie pracodawcy, że rekrutowanemu zależy na danym stanowisku.
Rozmowa kwalifikacyjna – negocjacje płacowe
Rozmowa o wynagrodzeniu jest jednym z trudniejszych etapów interview. Przyszły pracownik chce mieć godziwe warunki płacowe, ale przecież nie jest jedynym kandydatem. Pozostali mogą zgodzić się na pracę za mniejszą pensję. Łatwiej mają osoby, które ubiegają się o pracę w dużych firmach. Zwykle istnieją w nich szczegółowe siatki płac, z których wynika, na jakie wynagrodzenie może liczyć pracownik na konkretnym stanowisku.
Tam, gdzie istnieje pole do negocjowania warunków pracy, trzeba je wykorzystać. Przed rozmową kwalifikacyjną warto zorientować się, na jakie wynagrodzenie może liczyć osoba na określonym stanowisku, w danej branży i z konkretnymi kwalifikacjami.
Walcząc o oczekiwaną pensję, trzeba używać konkretnych argumentów. Szczególnie dobre wrażenie robi inwestowanie w samorozwój – opłacanie studiów podyplomowych czy kursów językowych.
Właściwe przygotowanie do rozmowy kwalifikacyjnej to połowa sukcesu w staraniach o pracę. Pamiętaj, żeby być pewnym siebie, kulturalnym i kompetentnie odpowiadać na zadawane pytania. Szczerość, otwartość i umiejętność prowadzenia konwersacji są niezwykle cenione przez pracodawców.